اکوسیستم کارآفرینی
در خصوص نقطه آغاز بکارگیری واژه اکوسیستم کارآفرینی وفاق کلی وجود ندارد، لیکن دو محور اصلی بیشتر قابل تامل است:
اول مقاله سال ۱۹۸۸ جود والدز که در کنفرانس موسسه کسبوکارهای کوچک آمریکا ارائه گردیده است. وی در این مقاله در جهت ارائه نظریهای در خصوص چگونگی ایجاد کسبوکار جدید، به مقوله اکوسیستم کارآفرینی اشاره نموده و آن را با سه موضوع مرتبط دانسته است: ۱. مطالعه سیستماتیک محیط که ریشه در علوم بیولوژیک (زیستی) داشته و عموماً به محیط طبیعی حیوانات معطوف است، ۲. اکولوژی انسانی که به توزیع جمعیت انسانی میپردازد و ۳. اکولوژی اجتماعی که عموماً از تلاشهای محققان رفتاری در جهت ارائه دیدی جامعتر از تعامل فرد و محیط فیزیکی و اجتماعی آن، منتج میگردد. به طور کل والدز بر این عقیده است که رویکرد اکوسیستمی معطوف به مطالعه رفتار انسانی تحت چارچوبی از تعامل فرد و محیط است.
دومین محور بکارگیری واژه اکوسیستم کارآفرینی که در ارجاعات مختلف نیز بدان اشاره شده با مقاله دنیل آیزنبرگ (۲۰۱۰) مرتبط است. این مقاله تحت عنوان چگونگی شروع یک انقلاب کارآفرینانه در مجله کسبوکار هاروارد چاپ شده و تقریباً اولین پرداخت جدی و نظاممند به این مقوله به حساب میآید. از نظر وی اکوسیستم کارآفرینی میتواند به ارمغان آورنده چنین انقلابی باشد و عبارت است از مجموعهای از اجزاء مشخص نظیر رهبری، فرهنگ، منابع مالی و سرمایه که به نحو پیچیدهای به یکدیگر تنیده شدهاند؛ هر یک از این اجزاء برای فعالیتهای کارآفرینانه لازم بوده و بدون هر یک از آنها پایداری اکوسیستم کارآفرینی ممکن نمیباشد (Isenberg, 2011).
لازم به توجه است در مقوله اکوسیستم کارآفرینانه نوعی مسیر تکاملی در رویکرد و دیدگاه قابل ترسیم است که نقطه شروع آن تحقیقات محیط محور حوزه کسبوکار است. بر این اساس میتوان اندیشمندان حوزه محیط را نیز به نوعی نظریهپردازانِ مرتبط با مقوله اکوسیستم کارآفرینی دانست هر چند که آنچه امروزه از این اکوسیستم مد نظر است دارای تمایزات قابل توجهی با مفاهیم اولیه میباشد.
سال | محقق | تعریف |
۱۹۸۸ | Valdez | اکوسیستم مجموعه پیچیدهای از ارگانیزمها و محیط آنها است که به عنوان یک کل با یکدیگر در ارتباط و تعامل میباشند. در حوزه کارآفرینی، اکوسیستم ترکیبی است از کارآفرین و محیط اقتصادی و روابط فی مابین آنها. (نقل به مضمون) |
۱۹۹۶ | Spilling | سیستم کارآفرینانه سیستمی پیچیده از نقشآفرینان، نقشها و فاکتورهای محیطی است که در راستای عملکرد کارآفرینانه در یک منطقه یا محل با یکدیگر تعامل میکنند. |
۲۰۰۸ | Zimmerman | محیطی که کارآفرین در آن اقدام به کارآفرینی مینماید به عنوان سیستم اکولوژیک شناخته شده و دارای ابعاد مهمی نظیر موارد ذیل است: ۱. وجود سیستم مناسب حقوقی و اجتماعی که حقوق معنوی را محافظت نموده، در برگیرنده قواعد کسبوکار به شکل مناسب باشد، به نحو مطلوبی داد و ستد اوراق تجاری را تنظیم نماید و سیستم مالیاتی تحریک کننده کارآفرینی را شامل گردد، ۲. دارای سیستم آموزشی توانمند در جهت آموزش کارکنان و دارای مراکز تحقیقاتی قوی به عنوان منبع نوآوری باشد و ۳. اقتصاد دارای وضعیت رو به رشد بوده تا مشتریان امکان صرف درآمدهای اضافی را در جهت خرید کالاها/خدمات کارآفرینانه داشته باشند. |
۲۰۱۰ | Isenberg | اکوسیستمهای کارآفرینی محیطهایی میباشند که باعث رشد و پایداری کارآفرینی میشوند. این محیطها شامل مجموعهای از اجزاء نظیر رهبری، فرهنگ، بازارهای سرمایه و مشتریان با ذهنهای باز میشوند که به طور پیچیدهای با یکدیگر ترکیب شدهاند. |
۲۰۱۲ | Theodotou(Curveball Limited & Kpmg) | اکوسیستم کارآفرینی شامل اجزائی (افراد، سازمانها و نهادها) بوده که جدا از فرد کارآفرین در ترغیب یا ممانعت او در اقدام کارآفرینانه اثرگذار بوده و یا در احتمال موفقیت کار او نقش آفرین میباشد. |
۲۰۱۴ | Brown & Mason | اکوسیستم کارآفرینی با محوریت بنگاههای با رشد بالا مجموعهای از عوامل کارآفرینانه به هم مرتبط، سازمانهای کارآفرینانه (بنگاهها، سرمایهگذاران پرخطر، فرشتگان، بانکها و..)، نهادها (دانشگاهها، ادارات بخش عمومی، هیاتهای مالی و ..) و فرآیندهای کارآفرینانه (نرخ کسبوکار، تعداد بنگاههای با رشد بالا، تعداد کارآفرینیها با پتانسیل بالا، تعداد کارآفرینان سریالی، میزان تفکر و فروش بنگاه و سطح آرزوهای کارآفرینانه) است که به طور رسمی و غیر رسمی با یکدیگر مرتبط شده و عملکرد درون محیط کارآفرینانه محلی را تسهیل و هدایت مینمایند. |
۲۰۱۴ | World Economic Forum | اکوسیستم کارآفرینانه عبارت است از سیستمی از اجزاء به هم مرتبط که بر سرعت و توانایی کارآفرینان در ایجاد و رشد کسب وکارهای جدید با شرایط پایدار اثر میگذارد. |
۲۰۱۷ | Spigel | اکوسیستمهای کارآفرینانه ترکیبی است از اجزاء اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در یک منطقه که توسعه و رشد بنگاههای نوپای نوآورانه را پشتیبانی نموده و کارآفرینان تازه وارد و سایر نقشآفرینان را در جهت پذیرش ریسک شروع، سرمایهگذاری و همکاری در کسبوکارهای پر ریسک ترغیب مینماید. |